Terugkeer en ontdekken

Blog door Iemke Janssen – de Leeuw

September, de herfst in aantocht. Nederland is verward en verdeeld. Enerzijds wordt er uitgekeken naar de herfst; koudere temperaturen, bladeren die verkleuren, kaarsjes binnen aan. Anderzijds zijn de korte broeken en T-shirts nog lang niet uit het straatbeeld verdwenen. Zelfs als de maximumtemperatuur niet boven de 21 graden komt.

Mij niet gezien hoor. Na verwend te zijn met een warme Nederlandse zomer en lente en daarvoor een heerlijk Zuid-Afrikaans klimaat, begint voor mij nu pas echt de aanpassing aan het Nederlandse weer. Het afgelopen jaar hadden onze dagen gemiddeld een temperatuur van ruim 25 graden. Met de huidige temperaturen, steek ik me dus weer in lange broeken, lange mouwen en minimaal 2 lagen. Mijn jongens trouwens ook. Terwijl ze eerst nog even moesten wennen aan lange mouwen en broeken, begrijpen ze nu het nut er wel van. Het is een opvallend verschil tussen ons, remigranten vanuit een warm oord, en Nederlanders die wellicht toch een ander gevoel hebben voor warmte. Ik krijg regelmatig grappige blikken om onze ingepakte look of wanneer ik binnen ga zitten in de plaats van op het terras.

Geen verschillen – aan de buitenkant –

Afgezien van mijn (warme) kledingkeuze val ik voor de rest niet zo zeer op. Ik zie eruit als een Nederlandse. Mensen die ik nu leer kennen, benaderen we als een Nederlandse en van mij wordt verwacht dat ik mij gedraag als een alledaagse Nederlandse. Al hoor ik soms ook verrassende en interessante opmerkingen over hoe deze nieuwe mensen in ons leven mij ervaren; ‘vrije geest, zonder al teveel structuur’, een ‘globetrotter’ en een super relaxte moeder’. Dat is echt superleuk en leerzaam om te horen hoe anderen mij zien.

‘Mensen die ik nu leer kennen, benaderen me als een Nederlandse en van mij wordt verwacht dat ik mij gedraag als een alledaagse Nederlandse.’

Ik realiseer mij dat dat voor de mensen die we al kenden ook wel gek is. Ja, we zijn terug, we zien er nog hetzelfde uit ( al zijn we natuurlijk ouder, en wellicht wijzer, geworden). Helemaal nu we weer in het dorp wonen waar ik ben opgegroeid en dat ik 15 jaar geleden achter me liet. Ik merk dat voor veel mensen die jaren dat we weg waren gewoon wegvallen en ze mij nog zien als hoe ik toen was. Het is dus niet alleen voor mij een zoektocht naar wie ik was en ben, veel mensen om ons heen hebben wellicht ook die zoektocht.

Johnny Clegg (mijn favoriete Zuid-Afrikaanse zanger) zingt hier prachtig over:

I’m qualified by the color of my skin

People see me from the outside in

It doesn’t matter what I’ve done

Or where I’ve been

Het liedje gaat voor mij ook heel erg over onze zonen. Blanke Hollandse jongens, zo ziet iedereen ze. Niemand zal aan de buitenkant aan ze zien dat ze 3 jaar in Zuid-Afrika hebben gewoond of er zelfs geboren zijn. Toch is dit een groot deel van hun identiteit. Dat maakt dat ik soms staar naar mijn eigen leven (en het leven van ons gezin) vanuit de bril van mensen om ons heen. Vanuit mijn eigen jongere ik en naar mijn volwassen ik nu. Naar het leven dat we hadden in Zuid-Afrika en naar het leven dat we nu hebben. Door mijn wimpers heen gluur ik af en toe terug en zoek naar een manier om te koesteren wat we hadden. Maar ik probeer wel te leven in het moment nu; waar we nú zijn en wie we nú zijn. Dat leven van daar is niet meer mijn leven, maar vormt wel het leven dat ik nu leid. In het heden hier.

‘Door mijn wimpers heen gluur ik af en toe terug en zoek naar een manier om te koesteren wat we hadden.’

Hoe koester je een ervaring die je zo vormt? Ik zoek naar een manier waardoor het concreet bij ons is en dat is soms ingewikkeld. Want als ik er een dag niet meer over nadenk, of in contact sta met vriendinnen van daar, dan voel ik mij weleens schuldig. Schuldig dat ik dierbare vrienden achterlaat maar ook dankbaar voor de persoonlijke groei die ik daar mocht meemaken. Het is lastig uit te leggen. Ik wil met mijn kleine teen in Zuid-Afrika blijven, terwijl ik mijn beide voeten nodig heb om hier voet aan de grond te krijgen.

Opnieuw vormgeven en settelen

De scholen zijn weer begonnen en ik denk dat het nieuwe schoolritme ons wel weer echt de routine kan geven die we nodig hebben om ons leven echt vorm te geven. Een nieuwe fase van settelen kan beginnen. We hebben een eigen huis, de jongens gaan naar school en de clubjes zijn weer begonnen. Door hun ritme kan ons gezinsritme en mijn eigen werkroutine ook vorm gaan krijgen.

Want wie ben je als alles wat je had er (fysiek) niet meer is? Als je uit een heel ander leven komt en een nieuw leven begint. En als je daarbij ook grotendeels de vrijheid hebt om je tijd zelf in te delen en je professionele ambities achterna te gaan. Het geeft mij soms een onduidelijk gevoel, al weet ik wel precies wat de bestemming is.

Het is dus een fase van uitvinden; ons ritme en onze waarden en normen als gezin. Zuid-Afrika heeft ons de prachtige focus gegeven van een bewust natuurlijke opvoeding waarin gezondheid van lichaam en geest, oog voor het milieu, zelfontplooiing en reflectie heel erg belangrijk zijn. We hebben daarom heel bewust voor de vrije school gekozen, wat ons focus geeft wanneer andere zaken verwarrend aanvoelen. En het past nu al zo goed in ons nieuwe leven, het zal ons richting geven in een prachtige verrijkende zoektocht dat het leven is.

Iemke